Ìtàn Àròsọ – Ìtàn Alágbáwèrèmẹ́sìn (Folktales)

Ẹ káàbọ̀ ọmọ mi onímọ̀tara-ẹni-láti-kọ́,
Báwo ni? Mo mọ̀ pé o ti yára dé síbi ẹ̀kọ́ wa, tí o sì ti ṣètò ara rẹ fún ẹ̀kó tí yóò sọ ọ di ọmọ tó mọ́ pé ìtàn Yorùbá kún fún ọgbọ́n ayé. Lónìí, a máa ṣe àtẹ̀yìnwá s’áyé àwọn Ìtàn Alágbáwèrèmẹ́sìn — wọ́n ní kíkún ìmọ̀ àti ìtàn láti ọ̀dọ̀ àwọn bàbá ńlá wa.

Kí ni Ìtàn Àròsọ Alágbáwèrèmẹ́sìn?
Ìtàn alágbáwèrèmẹ́sìn ni irú ìtàn tí a ń sọ nípasẹ̀ àkọsílẹ̀ ayé àtijọ́, pẹ̀lú àwọn eré, erékùṣù, àti àwọn ẹranko tí a fi èdá ènìyàn ṣe àfihàn. Àwọn ìtàn wọ̀nyí sábà máa ní ẹ̀kọ́ tí wọ́n fẹ́ kọ́ wa – ó lè jẹ́ ìtàn ọgbọ́n, ìkìlọ̀ tàbí ìtàn èrò inú.

Àwọn àfihàn pàtàkì nínú Ìtàn yìí:
– Ọgbọ́n
– Ẹ̀kọ́ ìwà
– Ìtanràn
– Ìjàkúlẹ̀ tàbí ìjọba òdodo
– Ìfẹ́ àti ìmúlòlùfẹ́

Àpẹẹrẹ Ìtàn Alágbáwèrèmẹ́sìn:
Ẹ jẹ́ ká gbọ́ ìtàn kékeré tó ṣeé rántí:

Ní ilé kan, ẹranko ń gbé pọ̀: Erin, Kìnìún, Ẹkùn, àti Ìjàpá. Ọjọ́ kan, Kìnìún sọ pé ó fẹ́ jẹ́ ọba. Ó ní kí gbogbo ẹranko fi oyè yìí gba. Ìjàpá sọ pé “Kò le jẹ́ ọba, ó jù wá lọ ní agbára ṣùgbọ́n kò ní ọgbọ́n.” Ó sọ pé kí wọ́n ṣe idánwò. Ìdánwò ni pé kí ẹranko kó àkùkọ jẹ̀jẹ̀ ká lè gbé e lọ sí ile tó jìn. Kìnìún kọ́ gbà pé a kó àkùkọ jẹ̀jẹ̀, ó jẹ e lójú ọ̀nà. Ìjàpá sì fi oyè ọba yọ́ padà.

Àfihàn inú ìtàn yìí:
– Ọgbọ́n ju agbára lọ.
– Kò yẹ ká jẹ́ aláyànílówó.
– Ìjọba ododo gbọdọ̀ ní ìmúlòlùfẹ́ gbogbo ènìyàn.

Ìtọ́ka àwọn àfihàn míì tí a máa rí nínú irú ìtàn yìí:
– Ìwà rere kó àǹfààní
– Ìwà búburú ń fa èyà
– Kò sí ẹni tí ó tó gbogbo ènìyàn
– Ìrònú àti àṣà jẹ́ kìlọ̀ fún ọmọdé àti àgbàlagbà

Kí ló fi kọ́ wa?
Ìtàn alágbáwèrèmẹ́sìn fi kó wa nípa ìtàn àti àṣà Yorùbá, ó sì ń dáàbò bo ìdàbí, ó kó wa ní ìmúlòlùfẹ́, ìfarabalẹ̀, àti ìmọ̀ nípa bí a ṣe lè yí ayé wa padà.

Ìdánwò Kékèké:

  1. Kí ni ìtàn alágbáwèrèmẹ́sìn?
  2. Darúkọ méjì nínú àwọn àfihàn tó wà nínú ìtàn alágbáwèrèmẹ́sìn.
  3. Kọ ìtàn kékeré tí ó ni àfihàn tó dá lórí ọgbọ́n.

Ìfaramọ́ àti Ìtìlẹ̀yìn:
O ṣeun ọmọ mi! O ti rí i pé ìtàn Yorùbá kún fún ọgbọ́n, ìmòran, àti ìsọ̀kan. Má ṣe gbagbé pé Afrilearn yóò wà pẹ̀lú rẹ lọ́jọ́ gbogbo, ká le dá ayé rẹ lórí pátápátá. Máa yá kiri ẹ̀kọ́ pẹ̀lú wa, a nífẹ̀ẹ́ rẹ gan-an!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *