Back to: Yoruba SS2
Ẹ káàbọ̀ ọmọ mi olólùfẹ́, ṣe o ti ṣetán fún ẹ̀kọ́ àtààrí-ń-taárí wa lónìí? Ó ṣeé ṣe kó tiẹ rántí bí ìyá bàbá rẹ̀ ṣe ń jókòó nílé odò alákọ̀wé, tí ó ń sọ àlọ́ ní kété tí ooru bá dákẹ̀. Ó dájú pé ìtàn yìí ń fẹsẹ̀ múra. Ẹ jẹ́ ká lọ sẹ́yìn sí ilé ìjọba àwọn bàbá wa, ká gbọ́ ìmọ̀lára ọgbọ́n àtijọ́.
Ìtẹ̀síwájú
Ìtàn àlọ́ jẹ́ irú àsọyé tó ṣàpèjúwe àwọn ìtàn àtijọ́ tí ó kún fún èrò, òwe, àsọyé, àti ìkíni. Ó ń tọ́jú ìtàn àwọn èèyàn, ìtàn ẹranko, àti ìṣẹ̀lẹ̀ tó yá ni lẹ́nu. Wọ́n máa ń kó ọgbọ́n gidi sí i, wọ́n a sì fi yàrá àkọ́yọkà ṣàlàyé iwa rere àti iwa búburú.
Ara Ẹ̀kọ́
- Kí ni àlọ́?
Àlọ́ jẹ́ ìtàn tó ṣàpèjúwe ohun tó ṣẹlẹ̀ tàbí ohun tí a ń lo láti kọ́ ẹni. Ó lè jẹ́ àlọ́ àránmọ̀, àlọ́ ẹranko, àlọ́ ọmọdé, àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ. Àwọn àlọ́ kì í bẹ̀rẹ̀ láì ní:
“Àlọ́ àlọ́…” — “A jẹ́ òrò…”
Ìbẹ̀rẹ̀ yìí ni a fi mọ̀ pé àwọn olùgbọ́ yàtò sí ti àwọn tó ń sọ. - Àwọn Ẹ̀ka Àlọ́
- Àlọ́ ẹranko: Ìtàn tí a fi ẹranko sọ̀rọ̀, gẹ́gẹ́ bí ènìyàn. Bí àpẹẹrẹ: Tèlè kó, Ẹ̀kùn àti Ẹlẹ́dẹ.
- Àlọ́ ọmọ ènìyàn: Tí a fi ọkùnrin tàbí obìnrin ṣe akíyèsí. Bí àpẹẹrẹ: Ìtàn Ijàpá àti bàbá aláṣọ.
- Àlọ́ àránmọ̀: Tí a fi ohun àtọkànwá hàn, gẹ́gẹ́ bí ohun tí a ti kọ́ lórí tẹlẹ̀.
Àwọn àlọ́ wọ̀nyí ni a fi kọ́ ọmọ nípa ojúṣe, ìbànújẹ, àwàdà, àti ọgbọ́n ọkàn.
- Kí Lọ N Fi Kọ Wa?
Àlọ́ jẹ́ àkọsílẹ̀ ìtàn ayé wa. Ó fi hàn pé ọmọ tí kò gbọ́ àlọ́, ó dà bí ẹni tí kò mọ̀ orí. Wọ́n fi kọ́ ọmọ ní iwa rere, bí ó ṣe yẹ kí ó bá àgbà gbé, àti pé iwa kò gbọ́dọ̀ buru.
Àpẹẹrẹ: Ìtàn Ijàpá àti Ẹkùn
Ijàpá fẹ́ ṣe ọrẹ pẹ̀lú Ẹkùn. Ẹkùn fẹ́ jẹ iyan, Ijàpá yára lọ, ó bọ́ ọ mọ́ra, ó fi i ní pátápátá. Ní gbogbo ọ̀nà, Ijàpá ń fi ọgbọ́n rẹ gbẹ̀san.
Ìtàn yìí kọ́ wa pé: “Ọgbọ́n ju agbára lọ.”
Ìkẹyìn
Ìtàn àlọ́ jẹ́ ọgbọ́n gidi tí a fi ń kọ́ ọmọ nípa ohun tó wulẹ̀ máa ṣẹlẹ̀. Kí o fi àtọka tó dáa hàn pé o ti yé kí àlọ́ ṣe pàtàkì lórí àṣà, iwa, àti ẹ̀kọ́ wa. Àlọ́ jẹ́ ohun tí kò yẹ kó kú, àti pé a gbọdọ̀ maa sọ̀rọ̀ rẹ bí ìṣòro bá wáyé, ká lè lo ọ́ gẹ́gẹ́ bí ojútùú.
Ìdánwò / Àyẹ̀wò
Kọ àlọ́ kukuru kan tó dá lórí ọmọ ẹranko méjì. Jẹ́ kó kún fún ọgbọ́n, kó wúlò, kó sì ní ìparí tó jẹ́ pé a lè kọ́ ẹ̀kọ́ kúrò nínú rẹ.
Ìfaramọ̀ àti Ìbùkún
Mo mọ̀ pé o ti nípa, o ti mọ, o sì ti mọyì! Ìtàn àlọ́ jẹ́ ọkàn ayé wa gẹ́gẹ́ bí ọmọ Yoruba. Máa gbàdúrà, máa gbọ́ àlọ́, máa sọ́ fún ẹni kejì. Afrilearn wà pẹ̀lú rẹ lójoojúmọ́.