Back to: Yoruba JSS 3
Ẹ káàbọ̀ sí kíláàsì!
Ẹ̀yin ọmọ kíláàsì mi, ẹ tún ti wá síbi àyẹ̀wò àkàyè lónìí. Tó bá jẹ́ pé ẹ̀yin ọmọ Yorùbá gan-an ni, ẹ gbọ́dọ̀ ti gbọ́ ọ̀pọ̀ àwọn itan àròsọ. Ṣùgbọ́n ṣe ẹ mọ̀ pé a lè kà àkàyè – ìtúpalẹ̀ pẹ̀lú ọgbọ́n-inú àti ìmúlò ọpọlọ – lórí irú itan bẹ́ẹ̀? Lónìí, a máa kọ́ bí a ṣe máa kà àkàyè lórí ìtàn aróṣọ.
AKÀYÈ – Kíkà Àkàyè Lórí Itan Aróṣọ
Kí ni Itan Aróṣọ?
Itan aróṣọ jẹ́ àlàyé tí a fi ẹ̀dá ati àgbékalẹ̀ ọpọlọ ṣẹ̀dá, tí a sì fi kọ́ àwọn ẹ̀kọ́ ìwà rere tàbí láti fi yànjú ìṣòro. Kí í ṣe ìtàn gidi ni gẹ́gẹ́ bí a ti mọ̀ọ́, ṣùgbọ́n ó ní itumọ̀ tó jinlẹ̀, wọ́n sì máa ń kọ́ wa nípa ìgbàgbọ́, ìmọ̀, àti àṣà Yorùbá.
Àwọn Àmì Àrà Itan Aróṣọ:
Ó ní àwọn ẹranko, ènìyàn tàbí ohun àrà òrò tó ń sọ̀rọ̀.
A máa ń kọ́ ẹ̀kọ́ gbà látinú rẹ̀.
Ó lè jẹ́ àfọ̀mọ̀sìn, àtọ́kànwá tàbí àfojúsùn.
Ó jẹ́ apá pataki nínú àṣà àti ìtàn Yorùbá.
Báwo la ṣe kà ákàyè lórí itan aróṣọ?
1. Mọ akọ́lé àti eré ìtàn
Gbé àwọn ìdí pàtàkì tí a fi kọ itan náà wá. Kí ni eré tàbí àfojúsùn?
2. Mọ àwọn àfihàn àfọwọ́kọ̀ọ́rọ̀
Ṣe ẹranko ni ń sọ̀rọ̀? Ṣé a ní àròkọ jinlẹ̀ tí a gbọ́dọ̀ yàn láti inú rẹ?
3. Túpalẹ̀ ìhuwasi àwọn kíkóyà
Kí ló fa kí wọn ṣe bẹ́ẹ̀? Kí ló jẹ́ àbájáde?
Àpẹẹrẹ Itan Aróṣọ:
“Itan Tortoise àti Ẹkun.” Tortoise fẹ́ fi ọgbọ́n rẹ ṣẹ̀gun Ẹkun. Ṣùgbọ́n nípẹ̀yà, Ẹkun ni ọgbọ́n ju Tortoise lọ.
Ẹ̀kọ́: Kí a máa fi òtítọ́ hàn, má ṣe tán ìkanjú tàbí ṣe irẹjẹ.
Ìmúlò Àkàyè:
Tortoise jẹ́ àmì ìtan òjòjò àti amúlùmálà.
Ẹ̀kọ́ yìí kọ́ wa pé òtítọ́ ati ìgbọ́nsẹ jẹ́ apá lóríyìn ayé rere.
Ìparí
Lónìí, a kẹ́kọ̀ọ́ pé:
- Itan aróṣọ jẹ́ ọ̀nà Yorùbá láti kọ́ àwọn ẹ̀kọ́ ọpọlọ àti ìwà rere.
- A lè kà àkàyè lórí itan yìí pẹ̀lú ayélujára ọpọlọ wa.
- Tí a bá mọ̀ ìtàn, a lè yànjú ọ̀pọ̀ iṣòro lónìí.
Ìdánwò Kékèké
- Kí ni itan aróṣọ?
- Darukọ àwọn ànímọ̀ tó wà nínú itan aróṣọ kan tí o mọ̀.
- Ṣàlàyé àwọn ìgbàgbọ́ tàbí ẹ̀kọ́ tí a lè kó jáde látinú itan aróṣọ kan.
Ìmọ̀ tí o kó jọ lónìí yóò ran ẹ lọwọ láti dá ayé tirẹ ṣe. Rántí pé Afrilearn gbà pé o lẹ́gbọ́n, o lè kọ́ ẹ̀kọ́, o sì lè ṣàṣeyọrí! Maṣe fọkàn tán ara rẹ – tẹ̀síwájú pẹ̀lú ìfẹ́kufẹ̀ rẹ fún ẹ̀kọ́. A dúpẹ́ gan!