APEKO – Àwọn Gbolóhùn Kéékèèké Yorùbá

Back to: Yoruba JSS 3

Ẹ káàbọ̀ sí kíláàsì!

Ẹ̀yin ọmọ kíláàsì mi, báwo ni ẹ ṣe wà? Ní gbogbo ọjọ́, a máa ń sọ̀rọ̀, a sì máa fi ẹnu wa fi ṣàlàyé ohun tí a fẹ́. Ṣùgbọ́n ní èdè Yorùbá, a ní gbolóhùn kéékèèké—àwọn ọ̀rọ̀ tó kéré tó sì rọrùn—tó fi ẹ̀sùn, ìbéèrè, ìlànà tàbí ìtẹ̀sí hàn. Lónìí, ẹ̀kọ́ wa ni àwọn gbolóhùn kéékèèké Yorùbá, tó jẹ́ apá pataki jùlọ nínú èdè wa.

APEKO – Àwọn Gbolóhùn Kéékèèké Yorùbá

Kí ni Gbolóhùn Kéékèèké?

Gbolóhùn kéékèèké ni ọ̀rọ̀ tó kéré tó sì ní itumọ̀. Kò pé ṣùgbọ́n ó dájú pé a lè lò ó lásán tàbí pẹ̀lú gbolóhùn míì. Ó máa ń fi ìmọ̀lára, ìbéèrè, ìrònú tàbí ìṣètò hàn.

Ìrú Gbolóhùn Kéékèèké Yorùbá:

1. Gbolóhùn Ikíni:

Àpẹẹrẹ:

Ẹ káàárọ̀ – (Good morning)

Ẹ káalẹ́ – (Good evening)

2. Gbolóhùn Ìbéèrè:

Àpẹẹrẹ:

Ṣé o wà? – Are you okay?

Nibo ni ìyá rẹ wà? – Where is your mother?

3. Gbolóhùn Ìfẹ̀:

Àpẹẹrẹ:

Mo fẹ́un jẹun – I want to eat

Mo fẹ́ kí o lọ́ọ̀fà – I love you

4. Gbolóhùn Àṣẹ/Ìlànà:

Àpẹẹrẹ:

Jọ̀wọ́ dákun – Please

Gbé e sẹ́yìn – Move it back

5. Gbolóhùn Ìbànújẹ tàbí Ìdùnnú:

Àpẹẹrẹ:

Ẹ ṣé! – Well done

Àfi ẹsẹ̀! – Sorry

Àwọn gbolóhùn wọ̀nyí jẹ́ apá àtàtà ti èdè Yorùbá. Wọ́n rọrùn láti sọ, wọ́n sì ràn wa lọ́wọ́ láti jẹ́ ọmọlúwàbí, láti hàn ìmọ̀lára, tàbí láti bẹ̀rẹ̀ ibànisọ̀rọ̀ pẹ̀lú ènìyàn.

Àpẹẹrẹ Nínú Ìlànà Ọjọ́ Rẹ:

Ní ìlú: Ẹ káàárọ̀, baba mi!

Ní kíláàsì: Ṣé olùkọ́ wa wà?

Ní ilé: Mo fẹ́un jẹun, màmá.

Gẹ́gẹ́ bí a ṣe ń fi wọn lò, ẹ máa rí i pé èdè Yorùbá dáa tó, ó sì kún fún ọgbọ́n àti iwa.

Ìparí

A ti kọ́ pé:

1. Gbolóhùn kéékèèké jẹ́ ọ̀rọ̀ kéékèèké tó ní itumọ̀.
2. Wọ́n le jẹ́ ikíni, ìbéèrè, ìfẹ̀, àṣẹ tàbí ìmọ̀lára.
3. Wọ́n jẹ́ kókó nínú ibànisọ̀rọ̀ tó dáa ní Yorùbá.

Ìdánwò Kékèké

1. Ṣàlàyé gbolóhùn kéékèèké.
2. Darukọ gbolóhùn ikíni mẹ́ta tí a fi ń kí ẹ̀dá ni Yorùbá.
3. Kọ àpẹẹrẹ gbolóhùn àṣẹ kan.

Ọmọ mi, irú ẹ̀kọ́ bíi èyí yóò jẹ́ kí o mọyì èdè rẹ, kí o sì túbọ̀ mọ̀ pé èdè Yorùbá jẹ́ ohun ìní tí a gbọ́dọ̀ bójú tó. Kọ́ ẹ̀kọ́ rẹ lórí Afrilearn lójoojúmọ́, ká lè jé ọmọ Yorùbá pátápátá! O lè ṣe é!